قسەی لەگەڵ دەکەم بەڵام گوێم بۆ ناگرێت، داوای کارێکی لێ دەکەم بەڵام ئەنجامی نادات، زۆربەی کات پێچەوانەی ئەوەش دەکات کە من داوای لێ دەکەم. ئەمانە و کۆمەڵێکی تریش لەو دەستەواژانەن کە هەندێک لە دایکان دەیڵێن بەهۆی گوێ ڕایەڵ نەبوونی منداڵەکانیان. وە زۆربەی جار بە زۆر وتن و چەلەحانێ لەگەڵ منداڵ ناگەیتە هیچ ئەنجامێك لەگەڵی.
● یەکێک لە خۆزگە و خەونانەی کە دایکان هەیانە ئەوەیە منداڵەکەیان بە بەردەوامی بەقسەیان بکات و گوێرایەڵیان بێت. داوای هەر شتێکی لێ بکەن جێ بەجێی بکات، بەڵام زۆربەی کات ئەم شتە نزیکە لە مەحاڵەوە. لێرەدا باس لە هەندێ ڕێگا و چارەسەر دەکەین کە لەڕێیەوە دەتوانرێت ڕەفتاری منداڵ لەو بوارەوەوە چاک بکرێت و بگۆردرێت:
◀ گفتوگۆی نەرم و نیان: لەم کارەدا دەبێت دایکان کەمێک ئارام و پشوو درێژبن، بە شێوازی نەرم و لەسەرخۆ و میهرەبان بدوێن تاکو منداڵەکەیان هێور بکەنەوە و ئینکارانە ڕەفتار نەکات. دایکان دەبێت لەم ڕەفتارە بەردەوام بن ئەگەر چی توشی ناڕەحەتی و سەر ئێشەشیان بکات، چونکە ئەم ڕێگەیە دەرگای ئەمانە بۆ چارەسەری هەموو کێشە پەروەردەییەکان وە سودێکی زۆریش دەبینێت لە کۆنترۆڵکردن و دەستەمۆکردنی توڕەیی و هەڵچوونی منداڵ.
◀ پەیوەندی فیزیکی: پێویستە لەو کاتەی کە منداڵ بە قسەی دایک ناکات، دایک دور بکەوێتە لە قیژە قیژ و هاوارکردن بەسەر منداڵەکەدا. بەڵام لە هەمان کاتدا دەتوانێت بە شێوەیەکی بەردەوام چاو ببڕێتە چاوەکانی تاکو پەیوەندیەکی فیزیکی یاخود جەستەیی لە نێوان دایکەکە و منداڵەکە دروست ببێت و منداڵەکە تێبگات کە بێگوێیی دایکی کردووە و بەوەش دایکی توڕە بووە. ئەوەش ڕێگایەکە بۆ دروست بوونی کۆمەڵێک هێما و دەربڕین لەنێوان دایک و منداڵ کە گوزارشت لە خۆشەویستی و لێکتێگەیشتن دەکات.
◀ وشەو دەستەواژەی جوان: پێویستە لەسەر دایک کە قسە و دەستەواژەی جوان بەکاربهێنێت بەجۆرێک کە هەمووی هاندەر و پاڵپشتیکەر بێت بۆ منداڵەکە بۆ نموونە: تۆ منداڵێکی زۆر باشیت، تۆ هاوکاری من دەکەیت، دەزانم تۆ ناتەوێ من ئازار بدەیت و توڕەم بکەیت، تۆ کوڕێکی لەسەرخۆیت، ئافەرین کچەکەم، پێت چۆنە ئەگەر ئەم کارە بکەین... هتد.
◀ ڕۆڵی باوک: باوک دەتوانێت لە گۆڕینی ڕەفتاری منداڵدا یارمەتیدەرێکی باش بێت. پێویستە بەردەوام دەستی بە منداڵەکەوە بێت و فەرامۆشی نەکات و هەنگاو بە هەنگاو لەگەڵیدا بێت تاکو ئەو ڕەفتارە ناپەسەندەی بگۆڕێت. هاوکات باردۆخی ماڵەوەی خێزان و هەماهەنگی و پەیوەندی نێوان دایک وباوک ڕۆڵێکی گرنگ دەبینێت لە شێواز و چۆنیەتی پەروەردەی منداڵدا، هەتاکو ئەو پەیوەندیە باش و ئەرێنی بێت کاریگەری باش و ئەرێنی لەسەر پەروەردەی منداڵ دەبێت.
● لە کۆتایدا دەڵێین ئەم ڕەفتارەی منداڵ بابەتێکی هێندە گەورە نیە، زۆربەی زۆری منداڵ بەم قۆناغەدا تێپەڕ دەبن کە لە شێوەی نیمچە هەڵگەڕانەوەی منداڵە بەسەر دایک و باوکیدا و گوێیان بۆ ناگرێت و داواکاریەکانیان جێ بەجێ ناکات. لە بیرتان بێت ئەم قۆناغەی منداڵ بە زۆری لە تەمەنی نێوان سێ تا پێنج ساڵی دەبێت. قۆناغێکی کاتیە و بە گوێرەی تێپەڕبوونی کات و گەورە بوونی منداڵ و دروستبوونی هۆشیاری ئەم قۆناغە تێدەپەڕێنێت و وازی لێ دەهێنێت.